نورپردازی نما
نور پردازی نمای یک سازه در دهه های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. زیبا سازی اصولی سازه ها و ساختمان ها یکی از رکن های انتهایی پروژه های ساخت و ساز است که باید به طور ویژه به آن پرداخت. از آن میان می توان به نورپردازی ساختمان ها پرداخت که هم روشنایی نمای بیرونی را تامین می کند و هم به جذابیت و زیبایی آن ساختمان می افزاید.
با انجام این فرآیند جلوه ای خاص و زیبا به ظاهر ساختمان بخشیده می شود. این المان پیش از این تنها برای ساختمان های اداری، تالارها، رستوران ها و انواع محوطه ها به کار می رفت. اما امروزه در نمای ساختمان های تجاری، تفریحی، مسکونی، فرهنگی زیادی استفاده می شود. با این حال هر کدام از این سازه ها و ساختمان ها و فضاهای باز، موارد فنی و اصول نورپردازی خاص خود را دارند.
نورپردازی فضای باز
همانطور که اشاره شد، اصول و قوانین نورپردازی در موارد مختلف، متفاوت است. به طور مثال برای انجام اینکار در فضاهای باز و محوطه های سبز، باغ و باغچه ها و ویلاها می بایست از وسایل و چراغ هایی استفاده کرد ( مانند ریسه سایروکس ) که نسبت به عوامل محیطی، حوادث غیر مترقبه و عوامل جغرافیایی و طبیعی همچون بارش باران، برف مقاومت خوبی داشته باشند.
زود خراب نشوند و حداثر بهره را بتوان از آنها برد. این در حالی است که فضای داخلی ساختمان نیاز به نوع دیگری از وسایل و چراغ ها و لامپ ها دارد که در ادامه به آنها اشاره ای خواهیم داشت. نورپردازی مناره ها و گنبد و مساجد متفاوت از نورپردازی فضای سبز است و باید کنتراست بیشتر و بافت مصالح به خوبی در نظر گرفته شوند.
اصول و ضوابط نورپردازی نما
چنانچه این کار طبق اصول و ضوابط تخصصی آن، انجام شود، منظره ای فوق العاده در شب ایجاد خواهد کرد و به دلیل ایجاد زیبایی در نمای ساختمان ها، توانسته نظرهای مختلف و متنوعی را از جمله سازنده ها، کارکنان شهرداری ها و ساکنین ساختمان ها را به خود جلب نماید. توجه به قواعد و قوانین این کار امکان تضمین رضایت صد درصدی مشتریان را به دنبال خواهد داشت.
- رنگ و شدت نور در انجام نورپردازی بسیار موثر است.
- منابع نور باید پنهان بمانند.
- نور با متریال ساخت نمای ساختمان هماهنگی داشته باشد.
- عناصر نما برجسته شود.
- استفاده از سیم و کابل باکیفیت
اصول و تامین نور نمای ساختمان
انجام این کار سراسر، در نظر گرفتن نکات خیلی کوچک و مهم است به طور مثال در گام اول باید به انتخاب وسایل مورد نیاز دقت کرد. چراغ، پروژکتور و دیگر وسایل نورپردازی باید با پوشش نوری و برد مناسب انتخاب شوند. سه نکته اساسی در این زمینه را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
زوایای تابش نور در نورپردازی نما
همچنین بلندی ارتفاع ساختمان و کوتاهی آن در انتخاب ساختمان موثر است. به طور مثال زاویه تابش نور در ساختمان هایی با ارتفاع بلند باید بین 40 تا 45 درجه باشند تا پرتاب نور خوبی بوجود آید و این زاویه تابش سبب شود تا از عرض دیوار بیورن نزند. به این ترتیب نباید از چراغ های ال ای دی معمولی با پوشش نور بالا و زاویه تابش 120 تا 150 درجه استفاده کرد.
یا در مثالی دیگر باید عنوان کنیم که برای نورپردازی نمای ساختمان هایی با ارتفاع کمتر از چراغ هایی با برد کم و پوشش دهی نور بیشتر استفاده می شود. بنابراین امکان استفاده از پروژکتورهایی که زاویه تابش آنها 150 تا 180 درجه نسبت به ساختمان می باشد، وجود خواهد داشت.
هماهنگی و شدت نور
نکته مهم بعدی که باید به آن دقت کرد، شدت رنگ نورها می باشد که از اهمیت زیادی در نورپردازی نمای ساختمان برخوردار است. ترکیب این رنگ ها و در نظر گرفتن شدت آنها به زیبا سازی نما کمک زیادی می کند. هماهنگی بین پخش نور و رنگ مواد به کار رفته در نمای ساختمان بسیار مهم است.
چنانچه ناهماهنگی در این مورد وجود داشته باشد، از زیبایی در نظر گرفته شده برای نمای ساختمان کاسته شده و به جای جلب توجه نگاه های افراد بیرون از ساختمان یا رهگذران، سبب آزار چشم آنها خواهد شد. همچنین توجه به نوع و رنگ نورپردازی های اطراف نیز مهم است.
باید توجه کنید به دلیل جلوگیری از اذیت ساختمان نشین ها و اعضای آپارتمان ها، این نورها به داخل سازه ها و ساختمان ها ورود نکنند و تنها فضای بین پنجره ها را روشن کنند و به داخل تابیده نشوند.
مصرف انرژی نورپردازی ها
نکته سوم که باید در انجام این کار ظریف در نظر گرفته شود و البته بسیار حائز اهمیت است، مصرف انرژی می باشد. باید توجه ویژه به انتخاب چراغ ها و وسایل داشت که مصرف انرژی کمی داشته باشند. در واقع در کنار ایجاد نور مناسب، مصرف برق پایینی هم داشته باشند. چراغ های LED برای نورپردازی ساختمان ها از جمله مواردی هستند که برای اینکار مناسب است.
استفاده از پروژکتورهای LED یا واید ، وال واشرهای ال ای دی، ریسه های خطی، چراغ های دکوراتیو و جت لایت ها، استفاده از لنزها با درجه های مختلف از جمله لنز 90 درجه و … همگی برای ایجاد نورپردازی و روشنایی نما استفاده می شوند. چنانچه نورپردازی اصولی انجام شود، هزینه های زیادی کاهش پیدا می کند و جلوه زیبایی به ساختمان می بخشد تا در کنار دیگر ساختمان ها بدرخشد.
موارد مورد استفاده نورپردازی ها
چراغ های ال ای دی دکوراتیو برای نورپردازی ساختمان های امروزی مناسب است. می توان از این چراغ های دکوراتیو و دسته های نور باریکی که از بالا و پایین تابیده می شوند، برای نورپردازی ساختمان های مسکونی و تجاری استفاده کرد.
از خصوصیات جالب این چراغ ها می توان به تنوع طرح های چراغ و رنگ نور آنها اشاره کرد. این دسته ها و باریکه های نور بخش های متنوعی از ساختمان ها را رنگی و روشن می کنند به طوری که نور وارد ساختمان نشود.
خلاصه انواع نورهای مناسب نورپردازی ها
پرتاب نور بالا با کمک چراغ های ال ای دی روش دیگری از به کار گیری چراغ های ال ای دی می باشد. استفاده از لامپ و چراغ های قوی تر سبب پرتاب نور و روشن کردن ارتفاع بیشتری می شود. برای ایجاد شدت نور بیشتر امکان استفاده از جت لایت ها وجود دارد. به این ترتیب نور با شدت بیشتری روی ساختمان ها تابیده می شود با در نظر گرفتن زاویه تابشی که سبب پخش نور در اطراف نشود و به صورت پرتابی اینکار انجام شود.
استفاده از ریسه های خطی
به کارگیری ریسه های خطی از دیگر شکل های انجام نورپردازی است. استفاده از ریسه های خطی LED می توانید دور تا دور پنجره ها یا قسمت های متفاوت ساختمان را نورپردازی کنید. در این روش، تنوع رنگ بالاست و جلوه های خاصی می توان به نمای ساختمان بخشید.
البته باید توجه شود که ریسه ها طوری قرار بگیرند که نور به داخل آپارتمان وارد نشود، فضاهای بین پنجره ها نورافشانی شوند و ستون ها نیز رنگی گردند اما نور وارد بالکن و پنجره ها نشود چرا که سبب ایجاد مزاحمت برای ساکنین می گردد.
نکات مهم انتخاب سبک نورپردازی نما
برای نورپردازی سازه های سنگی و بتنی از پروژکتور ال ای دی استفاده می شود که قسمت های زیادی از سازه را روشن می کند. برای انجام اینکار از پروژکتورها دست ساز هم استفاده می شود که پروسه مخصوص به خود را دارند.
پروژکتورها قدیمی ترین و پرکاربردترین ابزار در این زمینه هستند که هم در فضای داخل و هم در محیط بیرون با توان های 1 تا 200 وات قابل تولید هستند. در ضمن برای پرتاب نورهای یکنواخت و سایه روشن نیز استفاده می شوند.
تمرکز چراغ های دکوراتیو روی قسمتی از سازه است که با استفاده از آن، مجسمه یا المان های زیبایی نما را می توانید به شیوه های شگفت انگیزی نمایش دهید.
ریسه های LED رنگی و نئوفلکسی برای خط کشی نوری ساختمان استفاده می شوند که رنگ های متنوعی نیز دارند.
چراغ های چمنی که جزئی از ابزار پروژکتورها به حساب می آیند برای روشنایی و نورپردازی فضای سبز از جمله درختان و گل و گیاه و بته ها استفاده می شوند.
پیکسل های نوری یا واحد نوری که امکان دستورگرفتن از یک سیستم کنترل مرکزی مثل DMX یا یک سیستم کامپیوتری را دارند و امکان دستورگرفتن برای 16 میلیون رنگ متفاوت را دارند. این ابزار برای نورپردازی های هوشمند با قابلیت تغییر رنگ توسط سیستم های RGB را دارند.
طیف های نوری آفتاب و مهتابی و طبیعی برای ساختمان هایی با نمای رومی یا کلاسیک مناسب هستند و در نماهای مدرن ساختمان ها از ترکیب نورهای گرم و کلوین بالا استفاده می شود.
مناسب ترین زمان برای شروع نورپردازی در ساخت سازه ها چه زمانی است؟
پس از آنکه نمای روز طراحی شد، قبل از آنکه شروع به اجرای نمای روز کنید می بایست عملیات اولیه مربوط به نورپردازی در شب را نیز شروع کنید. که این اقدامات شامل لوله کشی یا کابل کشی و … می شود. در ساختمان های قدیمی که کابل کشی روکار وجود دارد و بستن داربست مشکل است باید طراحی به شکلی باشد که کمترین نیاز به کابل روکار باشد و تا حدی این چالش را برطرف کند.
اینکه چه چراغ و وسیله های نورپردازی در کجا با چه زاویه ای با چه رنگی مورد استفاده قرار گیرد خلاصه مهمترین مواردی هستند که باید در نظر گرفته شود و اینکار باید توسط متخصصین مجرب این امر صورت گیرد تا بهترین نتیجه ها را بدهد.
نتیجه گیری
نورپردازی نما یکی از مهمترین روش های زیبا سازی انواع ساختمان می باشد. باکمی دقت و سلیقه در نورپردازی می توان ظاهر ساختمان را به گونه ای تغییر دادکه تاثیر بسیار زیادی در شکل طاهری نمای ساختمان داشته باشد.